امپراطوری غوری و جایگاه آن در تاریخ،تمدن وفرهنگ افغانستان

غور یا غورستان که نا حیه ی کوهستانی واقع در مرکز افغانستان است (و به همین جهت در زبان محلی به آن غور یا غُر گویند)، گوشه ای از سرزمین بزرگ آریاییان و صاحب تمدنی است که به ایران و افغانستان امروزی تعلق دارد و ما و شما به آن افتخار می کنیم، مرکز آنان فیروزکوه در ولایت غور بوده است.
بزرگان دین و علم و ادب از زبان فارسی گرفته تا زبان پشتو، در دوره حکومت غوریان از 543 تا 612 هجری قمری با داشتن مدارس و آموزشگاه های دینی و علمی، پایگاه عظیمی را برای نشر اسلام و پایندگی و بالندگی آن ایجاد کردند.
با صرف نظر از برخوردهای نظامی بین حاکمان مسلمان در غور و غزنی که به ریختن خون مسلمانان بی گناه منجر شده و تاریخ آن را در سینه دارد، یکی از سرچشمه های زلال حرکت فرهنگ اسلامی، از این بخش از جهانِ آن روز اسلام، آغاز شده است که امروز نه تنها از مغرب عربی، که در آن سوی اقیانوس اطلس نیز، بانگ اسلام و شهادت بر یگانگی حق تعالی و رسالت پیامبر اعظم حضرت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله (ص) به گوش می رسد.
غوریان سلسله حاکمانی هستند که در سرزمین غور فرمانروایی می کرده اند بنا به «روایت طبری در وقایع سال 36 هجری، اسلام مردم این سامان به زمان خلافت امام علی(ع) برمی گردد».
اگر حاکمان غور خود اهل فرهنگ وادب نبودند، پرچمداران و بیرق داران علمی اسلام در دربارآنان حضور نمی داشتند، بزرگانی همچون:
امام فخر رازی شافعی مذهب و اشعری کلامی که در ری (تهران امروزی) زاده شده به امام المُشَکِّکین شهرت دارد و صاحب تفسیر کم نظیری به نام تفسیر کبیر یا مفاتیح الغیب و همچنین کتاب های دیگری در علوم مختلف کلامی و فلسفی و نیز شرح نهج البلاغه است.
همچنین بزرگان دیگری چون ابوالحسن نظام الدین یا نجم الدین احمدبن عمربن علی سمرقندی ، معروف به نظامی عروضی . از شعرا و نویسندگان دوره غوریان و مصنف کتاب چهارمقاله است که در تمام دانشگاه های ما از کتاب های مورد توجه است.
و صاحب نام دیگری در علوم قرآنی : محمد‌بن ابی‌یزید طیفور ملقب به شمس‌الدین و مکنی به ابوالفضل السجاوندی القاری، مفسر و نحوى؛ متوفای(560هـ..ق) که نخستین‌بار نشانه‌های وقف را به کار برد و از این رو، این نشانه‌ها، سجاوندی خوانده شده و قرآن‌هایی را که این نشانه‌ها در آن به کار رود «قرآن سجاوندی» می خوانند.
سجاوندی وقف را به شش قسم تقسیم کرده است؛(البته اگر " لا " را نیز از نشانه های وقف به حساب آوریم) :
1 ـ وقف لازم , با علامت (م ).
2 ـ وقف مطلق , با علامت (ط).
3 ـ وقف جایز, با علامت (ج ).
4 ـ وقف مجوز لوجه , با علامت (ز).
5 ـ وقف المرخص للضروره , با علامت (ص ).
6 ـ وقف ممنوع , با علامت (لا). غور یا غورستان که نا حیه ی کوهستانی واقع در مرکز افغانستان است (و به همین جهت در زبان محلی به آن غور یا غُر گویند)، گوشه ای از سرزمین بزرگ آریاییان و صاحب تمدنی است که به ایران و افغانستان امروزی تعلق دارد و ما و شما به آن افتخار می کنیم، مرکز آنان فیروزکوه در ولایت غور بوده است.
بزرگان دین و علم و ادب از زبان فارسی گرفته تا زبان پشتو، در دوره حکومت غوریان از 543 تا 612 هجری قمری با داشتن مدارس و آموزشگاه های دینی و علمی، پایگاه عظیمی را برای نشر اسلام و پایندگی و بالندگی آن ایجاد کردند.
با صرف نظر از برخوردهای نظامی بین حاکمان مسلمان در غور و غزنی که به ریختن خون مسلمانان بی گناه منجر شده و تاریخ آن را در سینه دارد، یکی از سرچشمه های زلال حرکت فرهنگ اسلامی، از این بخش از جهانِ آن روز اسلام، آغاز شده است که امروز نه تنها از مغرب عربی، که در آن سوی اقیانوس اطلس نیز، بانگ اسلام و شهادت بر یگانگی حق تعالی و رسالت پیامبر اعظم حضرت ختمی مرتبت محمد بن عبدالله (ص) به گوش می رسد.
غوریان سلسله حاکمانی هستند که در سرزمین غور فرمانروایی می کرده اند بنا به «روایت طبری در وقایع سال 36 هجری، اسلام مردم این سامان به زمان خلافت امام علی(ع) برمی گردد».
اگر حاکمان غور خود اهل فرهنگ وادب نبودند، پرچمداران و بیرق داران علمی اسلام در دربارآنان حضور نمی داشتند، بزرگانی همچون:
امام فخر رازی شافعی مذهب و اشعری کلامی که در ری (تهران امروزی) زاده شده به امام المُشَکِّکین شهرت دارد و صاحب تفسیر کم نظیری به نام تفسیر کبیر یا مفاتیح الغیب و همچنین کتاب های دیگری در علوم مختلف کلامی و فلسفی و نیز شرح نهج البلاغه است.
همچنین بزرگان دیگری چون ابوالحسن نظام الدین یا نجم الدین احمدبن عمربن علی سمرقندی ، معروف به نظامی عروضی . از شعرا و نویسندگان دوره غوریان و مصنف کتاب چهارمقاله است که در تمام دانشگاه های ما از کتاب های مورد توجه است.
و صاحب نام دیگری در علوم قرآنی : محمد‌بن ابی‌یزید طیفور ملقب به شمس‌الدین و مکنی به ابوالفضل السجاوندی القاری، مفسر و نحوى؛ متوفای(560هـ..ق) که نخستین‌بار نشانه‌های وقف را به کار برد و از این رو، این نشانه‌ها، سجاوندی خوانده شده و قرآن‌هایی را که این نشانه‌ها در آن به کار رود «قرآن سجاوندی» می خوانند.
سجاوندی وقف را به شش قسم تقسیم کرده است؛(البته اگر " لا " را نیز از نشانه های وقف به حساب آوریم) :
1 ـ وقف لازم , با علامت (م ).
2 ـ وقف مطلق , با علامت (ط).
3 ـ وقف جایز, با علامت (ج ).
4 ـ وقف مجوز لوجه , با علامت (ز).
5 ـ وقف المرخص للضروره , با علامت (ص ).
6 ـ وقف ممنوع , با علامت (لا).

منبع: معلومات در باره افغانستان